Biến tần năng lượng mặt trời là một phần thiết yếu trong hệ thống điện mặt trời. Việc lựa chọn biến tần phù hợp không chỉ giúp tối ưu hóa hiệu quả sử dụng năng lượng mà còn góp phần tiết kiệm chi phí vận hành lâu dài. Trong bài viết này, SNTek sẽ phân tích các loại biến tần phổ biến và hướng dẫn bạn cách chọn loại biến tần phù hợp nhất cho nhu cầu sử dụng của mình.
Biến Tần Năng Lượng Mặt Trời Là Gì?
Biến tần năng lượng mặt trời là thiết bị dùng để chuyển đổi dòng điện một chiều (DC) từ các tấm pin năng lượng mặt trời (tấm quang điện) thành dòng điện xoay chiều (AC) có thể sử dụng cho các thiết bị điện. Không chỉ có vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu suất của hệ thống điện mặt trời, biến tần còn giúp bảo vệ hệ thống khỏi các sự cố về điện.
Vai Trò Của Biến Tần Trong Hệ Thống Năng Lượng Mặt Trời
Biến tần (Inverter) là một trong những thành phần quan trọng nhất trong hệ thống điện năng lượng mặt trời. Cùng tìm hiểm vai trò và tầm quan trọng của biến tần năng lượng mặt trời trong hệ thống điện mặt trời:

Chuyển Đổi Dòng Điện Một Chiều (DC) Thành Dòng Điện Xoay Chiều (AC)
Tấm quang điện tạo ra dòng điện một chiều (DC), trong khi hầu hết các thiết bị điện trong gia đình và doanh nghiệp lại sử dụng dòng điện xoay chiều (AC). Biến tần có nhiệm vụ chuyển đổi dòng điện từ DC sang AC với điện áp và tần số phù hợp, giúp hệ thống điện mặt trời có thể cung cấp năng lượng cho các thiết bị điện. Nếu không có biến tần, nguồn điện từ tấm quang điện sẽ không thể sử dụng trực tiếp trong sinh hoạt hoặc hòa vào lưới điện.
Tối Ưu Hiệu Suất Hoạt Động Của Hệ Thống
Biến tần hiện đại được tích hợp công nghệ MPPT (Maximum Power Point Tracking), giúp theo dõi và điều chỉnh công suất tối ưu từ tấm quang điện. Công nghệ này đảm bảo hệ thống điện mặt trời luôn hoạt động ở mức hiệu suất cao nhất, ngay cả khi cường độ ánh sáng thay đổi theo thời gian trong ngày. Nhờ MPPT, hiệu suất điện mặt trời có thể tăng từ 10-30% so với các hệ thống không có công nghệ này, giúp tận dụng tối đa nguồn năng lượng mặt trời.

Bảo Vệ Hệ Thống Và Tăng Tuổi Thọ Thiết Bị
Biến tần trong hệ thống điện mặt lưu trữ hay hệ thống khác không chỉ chuyển đổi điện mà còn đóng vai trò như một bộ kiểm soát an toàn cho hệ thống. Nó giúp bảo vệ thiết bị khỏi các sự cố như quá tải điện áp, ngắn mạch, chập cháy, hoặc nhiệt độ quá cao.
Khi phát hiện bất kỳ sự cố nào, biến tần có thể tự động ngắt kết nối để đảm bảo an toàn cho cả hệ thống và người sử dụng. Điều này giúp kéo dài tuổi thọ của tấm quang điện, bình điện lưu trữ và các thiết bị điện khác trong hệ thống.
Đồng Bộ Hệ Thống Với Lưới Điện Quốc Gia
Đối với hệ thống điện mặt trời hòa lưới, biến tần có nhiệm vụ đồng bộ điện mặt trời với lưới điện quốc gia. Nó điều chỉnh điện áp và tần số để phù hợp với thông số kỹ thuật của lưới điện, đảm bảo nguồn điện mặt trời có thể hòa vào lưới một cách an toàn. Khi hệ thống tạo ra nhiều điện hơn nhu cầu sử dụng, biến tần giúp đẩy lượng điện dư thừa lên lưới, cho phép người dùng bán điện lại cho nhà cung cấp điện, giúp tăng thêm lợi ích kinh tế.

Xem thêm
5 Lỗi Thường Gặp Khi Sử Dụng Điện Mặt Trời Và Cách Khắc Phục
Các Loại Biến Tần Năng Lượng Mặt Trời Phổ Biến
Trên thị trường hiện nay có ba loại biến tần năng lượng mặt trời chính, mỗi loại có ưu và nhược điểm riêng, đáp ứng những nhu cầu sử dụng điện khác nhau.
1. Biến Tần Hòa Lưới (On-Grid Inverter)
Biến tần hòa lưới là loại biến tần phổ biến và thích hợp với các hệ thống điện mặt trời kết nối trực tiếp với lưới điện quốc gia. Loại biến tần này không yêu cầu hệ thống lưu trữ năng lượng và thích hợp cho những người sử dụng nhiều điện vào ban ngày. Hiện nay biến tần hoà lưới được chia thành 3 loại: inverter micro (biến tần vi mô), inverter string (biến tần chuỗi) và inverter central (biến tần trung tâm).
Ưu điểm:
- Giá thành hợp lý: Biến tần hòa lưới có giá thành thấp hơn so với các loại biến tần khác, giúp giảm chi phí đầu tư ban đầu.
- Độ bền cao: Biến tần hòa lưới có thiết kế đơn giản, bền bỉ và ít phải bảo trì.
- Tối ưu hóa hiệu suất: Khi không có hệ thống lưu trữ năng lượng, biến tần hòa lưới trực tiếp sử dụng nguồn điện từ tấm pin mặt trời để cung cấp cho các thiết bị điện.
Nhược điểm:
- Mất điện không sử dụng được: Khi mất điện, hệ thống sử dụng biến tần hòa lưới sẽ không thể hoạt động. Đây là một nhược điểm lớn nếu khu vực bạn sinh sống có tần suất mất điện thường xuyên.
Những thương hiệu uy tín trên thị trường cung cấp biến tần hoà lưới: Growatt, Goodwe, Sungrow.

2. Biến Tần Độc Lập (Off-Grid Inverter)
Biến tần độc lập là loại biến tần không kết nối với lưới điện quốc gia. Hệ thống sử dụng biến tần này có thể hoạt động hoàn toàn độc lập, rất phù hợp cho các khu vực không có điện lưới hoặc cho những ai muốn giảm thiểu sự phụ thuộc vào điện lưới.
Ưu điểm:
- Hoạt động độc lập: Không phụ thuộc vào lưới điện quốc gia, biến tần độc lập có thể cung cấp năng lượng cho các thiết bị điện mọi lúc, ngay cả khi không có điện lưới.
- Lưu trữ năng lượng: Biến tần này thường kết hợp với hệ thống lưu trữ năng lượng (pin) để lưu trữ điện dư thừa, phục vụ nhu cầu sử dụng vào ban đêm hoặc khi không có ánh sáng mặt trời.
Nhược điểm:
- Tản nhiệt ồn: Biến tần độc lập sử dụng quạt gió để tản nhiệt, khiến hệ thống này có thể gây ra tiếng ồn, điều này có thể là vấn đề đối với những không gian yêu cầu yên tĩnh.
- Chi phí cao: Hệ thống độc lập yêu cầu đầu tư vào cả biến tần và hệ thống lưu trữ năng lượng, gây tăng chi phí đầu tư ban đầu.
Những thương hiệu cung cấp biến tần độc lập trên thị trường: Arner, Voltronic, Sungrow và Luxpower.

3. Biến Tần Lai (Inverter Hybrid)
Biến tần lai kết hợp các tính năng của biến tần hòa lưới và biến tần độc lập. Loại biến tần này cho phép kết nối với lưới điện quốc gia và có thể lưu trữ năng lượng vào pin, cung cấp năng lượng khi cần thiết.
Ưu điểm:
- Mẫu mã đẹp và tính năng đa dạng: Biến tần lai có thiết kế hiện đại và tính năng tích hợp cả khả năng hòa lưới và lưu trữ năng lượng, giúp đáp ứng nhu cầu sử dụng điện liên tục.
- Tản nhiệt bằng nhôm: Với hệ thống tản nhiệt bằng nhôm, biến tần lai ít gây ồn hơn so với các biến tần độc lập.
- Điều khiển từ xa: Nhiều loại biến tần lai hiện đại hỗ trợ kết nối Wi-Fi, cho phép người sử dụng điều khiển và giám sát hệ thống từ xa, giúp tăng cường sự tiện lợi và hiệu quả sử dụng.
Nhược điểm:
- Chi phí cao: Vì tích hợp nhiều tính năng, biến tần lai có giá cao hơn so với biến tần hòa lưới hoặc biến tần độc lập.
- Bảo trì phức tạp hơn: Với hệ thống lưu trữ năng lượng và các tính năng phức tạp, biến tần lai cần được bảo trì và giám sát kỹ càng hơn.
Một số thương hiệu cung cấp hybrid inverter chất lượng tốt: Luxpower, Goodwe và Deye hybrid

Cách Chọn Biến Tần Năng Lượng Mặt Trời Phù Hợp
Lựa chọn biến tần phù hợp sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả của hệ thống điện mặt trời. Dưới đây là các yếu tố cần xem xét khi chọn biến tần:
Nhu Cầu Sử Dụng Điện
- Điện sử dụng trong ngày: Nếu bạn chỉ sử dụng điện vào ban ngày và không cần lưu trữ, biến tần hòa lưới sẽ là lựa chọn tốt với chi phí thấp và hiệu suất cao.
- Điện sử dụng liên tục: Nếu bạn cần điện vào cả ban đêm và trong trường hợp mất điện, biến tần lai sẽ là lựa chọn tối ưu.
Công Suất Và Sự Tương Thích
Đảm bảo rằng biến tần bạn chọn tương thích với công suất của các tấm pin mặt trời. Công suất của biến tần cần phải phù hợp với tổng công suất của các tấm pin để tối ưu hóa hiệu suất hệ thống.
Độ Bền Và Thương Hiệu
Lựa chọn các thương hiệu uy tín như SMA, Huawei, Growatt sẽ giúp bạn đảm bảo chất lượng và độ bền lâu dài cho hệ thống.
Chi Phí Và Hiệu Suất
Cân nhắc chi phí đầu tư ban đầu và hiệu suất lâu dài. Các biến tần có giá cao nhưng có hiệu suất và độ bền tốt sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí vận hành trong tương lai.
Việc lựa chọn biến tần phù hợp cho hệ thống điện mặt trời không chỉ giúp bạn tối ưu hóa hiệu quả sử dụng năng lượng mà còn giảm thiểu chi phí trong dài hạn. Nếu bạn cần sử dụng điện chủ yếu vào ban ngày và không cần lưu trữ năng lượng, biến tần hòa lưới sẽ là sự lựa chọn lý tưởng. Tuy nhiên, nếu bạn muốn có sự linh hoạt về việc sử dụng điện liên tục, biến tần lai kết hợp với hệ thống lưu trữ năng lượng sẽ là lựa chọn tối ưu.
